Ubytek słuchu w decybelach

Niedosłuch to problem, z który zmaga się wiele osób w każdej grupie wiekowej. Wielkość ubytku słuchu określa się w decybelach. Na tej podstawie stwierdza się, jaka jest głębokość niedosłuchu.

Stosując pomiar w decybelach, wyznacza się najniższe natężenie dźwięku słyszane przez pacjenta. Dzięki temu można określić stopień występującego ubytku słuchu.

Parametry fizyczne dźwięku

Podstawowe parametry fizyczne dźwięku to częstotliwość i natężenie. Częstotliwość odpowiada za to, czy sygnał jest niski czy wysoki. Dźwięki niskie, basowe – np. pukanie do drzwi, głos męski – mają niskie częstotliwości. Sygnały wysokie z kolei są wysokoczęstotliwościowe, np. dzwonek w telefonie, pisk ptaków, głos dziecięcy i kobiecy. Niedosłyszenie dźwięków wysokich często jest jednym z pierwszych objawów niedosłuchu, występuje także przy głębokich ubytkach, które dzięki współczesnej technologii również można skutecznie rehabilitować za pomocą aparatów słuchowych (więcej na ten temat: Technologia w aparatach słuchowych cz. II). Natężenie odpowiada za głośność dźwięku, która jest odczuciem subiektywnym. Natężenie sygnału dźwiękowego mierzone jest w decybelach. Decybel (dB) to logarytmiczna jednostka miary, stanowiąca 0,1 bela (B) – jednostki miary ilorazowej, wykorzystywany jest do porównywania wielkości, które zmieniają się liniowo w szerokim zakresie. Zgodnie z prawem Webera-Fechnera głośność dźwięku oraz pozostałe wrażenia zmysłowe u człowieka mierzone są właśnie w decybelach, które wyrażają relację pomiędzy bodźcem a reakcją zmysłu. Wartość 0 dB nie jest równoznaczna z brakiem dźwięku, ale charakteryzuje bardzo cichy sygnał. Prawidłowo funkcjonujący słuch ludzki rejestruje dźwięki na poziomie od 0 do 120 dB. Natężenie dźwięku w rozmowie prowadzonej w zwykłych warunkach akustycznych wynosi ok. 60-64 dB, z kolei pracująca kosiarka może generować hałas na poziomie do 100 dB.

Decybele a głębokość niedosłuchu

Stopień ubytku słuchu określa się, wyznaczając poziom najcichszego dźwięku, który pacjent jest w stanie usłyszeć, oraz obliczając średnią wyznaczonego poziomu progowego dla poszczególnych częstotliwości: 500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz, 4000 Hz. W celu zdiagnozowania głębokości niedosłuchu wykonuje się audiometrię tonalną. Wynik badania – audiogram – interpretowany jest przez specjalistę według jednej z obowiązujących w Polsce norm – WHO lub BIAP. Za wytycznymi WHO przyjmuje się następujące stopnie niedosłuchu:

Mały niedosłuch: 20-40 dB
Średni niedosłuch: 41-65 dB
Duży niedosłuch: 65-90 dB
Głęboki niedosłuch: powyżej 91 dB

Z kolei według klasyfikacji BIAP podział ten wygląda następująco:

Lekkie upośledzenie słuchu: 21-40 dB
Średnie upośledzenie słuchu: 41-70 dB
Poważne upośledzenie słuchu: 71-90 dB
Głębokie upośledzenie słuchu: powyżej 90 dB

Na każdym poziomie niedosłuchu pacjent boryka się ze specyficznymi problemami ze słyszeniem (więcej na ten temat: Stopień ubytku słuchu, czyli jak mierzyć niedosłuch).

Rehabilitacja słuchu za pomocą właściwie dobranego aparatu słuchowego, rozpoczęta we wczesnym stadium, przynosi bardzo dobre efekty, ponieważ skutecznie zapobiega dalszemu rozwojowi ubytku. Dlatego warto zgłosić się na badanie słuchu do certyfikowanej poradni audiologicznej już przy pierwszych objawach niedosłuchu, do których zalicza się:

• słabe słyszenie wysokich tonów – np. głosu kobiecego czy dziecięcego;
• trudności w usłyszeniu tykania własnego zegarka lub odgłosu kapiącej wody;
• słabe słyszenie dźwięków z daleka, np. w teatrze;
• pogorszenie zrozumiałości mowy płynącej z radia lub telewizji;
• kłopoty z usłyszeniem dzwonka telefonu;
• gorsze rozumienie rozmówcy w gwarnym miejscu;
• konieczność dużego skupienia uwagi na rozmówcy.

Wymienione symptomy wskazują na występowanie u pacjenta problemów ze słuchem. Należy jak najszybciej zdiagnozować ich przyczynę oraz zastosować odpowiednie leczenie (więcej na ten temat: Problemy ze słuchem – jak zapobiegać i przeciwdziałać).