Badanie słuchu jest jednym z pierwszych badań wykonywanych u noworodków w drugiej dobie po urodzeniu. Jest ono niezwykle ważne, gdyż tak wczesne wykrycie jakichkolwiek problemów związanych ze słuchem pozwala na szybką reakcję i zahamowanie ich rozwoju, dzięki czemu dziecko jest w stanie rozwijać się w sposób prawidłowy. Choć wrodzona wada słuchu nie należy do najczęstszych schorzeń, warto wiedzieć, na czym polega badanie słuchu u noworodka.
Słuch u noworodka
Noworodek, w przeciwieństwie do starszego dziecka, nie będzie w stanie zakomunikować rodzicom, że nie słyszy w sposób prawidłowy. Co więcej, zachowanie noworodka z wadą słuchu w pierwszych miesiącach nie odbiega od zachowania noworodka ze zdrowym słuchem. Dźwięki, które w tym czasie wydaje niemowlę, są niezależne od tego, czy słyszy w sposób prawidłowy, dlatego nie powinno ono stanowić wyznacznika dla rodziców. Różnica staje się zauważalna dopiero w późniejszych miesiącach życia. Niestety zbyt późno wykryty niedosłuch lub wada słuchu może spowodować poważne problemy w rozwoju dziecka. Pierwsze 6 miesięcy życia maluszka odgrywa bowiem kluczową rolę w rozwoju mowy. Jeśli w tym czasie otrzyma on właściwą pomoc, jego rozwój nie będzie odbiegał od rozwoju dzieci ze zdrowym słuchem.
Choć niedosłuch u noworodka nie jest częstym schorzeniem, należy pamiętać o tym, że może pojawić się także u dzieci, które nie znajdują się w grupie ryzyka (w ich rodzinie nie występowały wady słuchu, szczególnie w wieku dziecięcym). Słuch u dziecka zaczyna rozwijać się już w wieku płodowym; przyjmuje się, że od około 4. tygodnia ciąży może słyszeć pierwsze dźwięki. Niedosłuch może rozwinąć się u dziecka jeszcze przed narodzinami – wpływ mogą mieć wtedy czynniki genetyczne, przebyte w tym czasie przez matkę choroby czy przyjmowanie niektórych leków.
Badanie słuchu u noworodka – na czym polega?
Badanie słuchu u noworodka przeprowadza się w drugiej dobie po narodzinach. Wtedy mamy pewność, że przewód słuchowy dziecka nie będzie zatkany mazią płodową, co może mieć wpływ na wiarygodność wyniku badania. Badania słuchu noworodków są całkowicie bezbolesne i bezpieczne dla zdrowia dziecka. Testy, które wchodzą w skład badania, to:
- OAE (ang. otoacoustic emission) – to rejestracja otoemisji akustycznych. Polega na wprowadzeniu sondy do ucha noworodka, która emituje bardzo cichy dźwięk. Sonda jest wyposażona w głośnik oraz mikrofon, który ma za zadanie rejestrować odpowiedź, czyli otoemisję zwrotną ze ślimaka, który stanowi najważniejszą część ucha wewnętrznego. Jeśli ucho noworodka funkcjonuje w sposób prawidłowy, powinno odpowiedzieć emisją zwrotną, która zostanie zarejestrowana przez sondę;
- ABR (ang. auditory brainstem response) – czyli rejestracja słuchowych potencjałów wywoływanych z pnia mózgu. Ten rodzaj badania jest bardziej skomplikowany i trwa dłużej niż badanie OAE. Dzięki niemu możliwe jest wykrycie uszkodzeń słuchu zarówno w ślimaku, uchu środkowym, nerwie słuchowym i pniu mózgu. W trakcie badania do głowy noworodka przykładane są elektrody, podłączone do aparatu rejestrującego, dzięki czemu możliwe jest uzyskanie informacji o tym, czy droga do słuchowa do pnia mózgu jest prawidłowa.
Jeśli badanie słuchu dało wynik prawidłowy, noworodek otrzymuje tzw. Niebieski certyfikat, który następnie wklejany jest do Książeczki Zdrowia Dziecka. Jeśli w trakcie badania została diagnozowana wada słuchu lub zaistniały pewne nieścisłości, które mogą wskazywać na problemy ze słuchem w przyszłości, dziecko otrzymuje Żółty certyfikat.
Zadbaj o słuch swojego dziecka
Przeprowadzenie badania słuchu u dziecka zaraz po narodzinach oraz jego pozytywny wynik nie powinno oznaczać braku konieczności przeprowadzania badań słuchu w przyszłości. Prawidłowy słuch ma ogromne znaczenie w rozwoju dziecka, dlatego badanie warto powtórzyć około 10. miesiąca życia, a także być szczególnie czujnym w kolejnych latach. Wpływ na powstanie niedosłuchu u dziecka może mieć nawet katar czy zwykłe przeziębienie, dlatego w takiej sytuacji warto udać się na konsultację do specjalisty.
